Szkody górnicze w Jastrzębiu-Zdroju – tysiące mieszkańców mogą mieć prawo do odszkodowania. Zweryfikuj czy możesz być jednym z nich?

Jastrzębie-Zdrój to miasto o silnych tradycjach górniczych – przez dekady rozwijało się w cieniu szybów i hałd. Dziś, mimo transformacji regionu, wydobycie wciąż trwa – prowadzi je kopalnia „Borynia-Zofiówka-Bzie” należąca do Jastrzębskiej Spółki Węglowej (JSW). To jedna z największych kopalń w Polsce, a jej działalność bezpośrednio wpływa na strukturę gruntu i bezpieczeństwo okolicznych zabudowań.

Górnicza przeszłość, dzisiejsze problemy

Przechylone ściany, pękające tynki, nierówne podłogi, a niekiedy także zalania i osunięcia gruntu – to codzienność w wielu dzielnicach miasta i sąsiednich miejscowościach, takich jak  Zdrój, Ruptawa, Bzie, Moszczenica, Skrzeczkowice czy Pielgrzymowice. Nie wszystkie szkody górnicze są od razu widoczne. Niektóre ujawniają się z opóźnieniem – najpierw w postaci drobnych pęknięć, potem jako poważniejsze deformacje. W regionie, gdzie wciąż prowadzona jest eksploatacja, jak w Jastrzębiu-Zdroju, wielu mieszkańców przyzwyczaja się do tych oznak i nie zdaje sobie sprawy, że może domagać się naprawy lub odszkodowania. Tymczasem obowiązujące przepisy dają taką możliwość – zarówno w odniesieniu do szkód aktualnych, jak i tych, które powstały w ostatnich latach.

Jakie szkody mogą występować?

Skutki eksploatacji górniczej w rejonie Jastrzębia-Zdroju bywają bardzo zróżnicowane. Do najczęstszych należą:

• pęknięcia ścian i stropów,
• przechylenia budynków,
• uszkodzenia instalacji i podłóg,
• deformacje ogrodzeń, tarasów, schodów,
• problemy z odwodnieniem działki,
• zalania piwnic i garaży,
• podnoszenie się wód gruntowych,
• zapadanie się terenu i osuwiska.

W wielu przypadkach szkody górnicze nie są widoczne od razu – ujawniają się stopniowo, wraz z postępującą deformacją terenu. Co istotne, problem ten dotyczy nie tylko istniejących budynków, ale również nowych inwestycji. W Jastrzębiu-Zdroju i sąsiednich miejscowościach inwestorzy często już na etapie projektowania muszą uwzględniać ryzyko szkód i ponosić dodatkowe koszty zabezpieczeń konstrukcyjnych – takich jak wzmocnione fundamenty czy dylatacje.

Co można uzyskać w ramach odszkodowania?

Właściciele nieruchomości dotkniętych szkodami mogą ubiegać się o:

• pokrycie kosztów remontów konstrukcyjnych (np. stabilizacja fundamentów, naprawa przechyłów),
• zwrot kosztów naprawy uszkodzonych elementów budynku, ogrodzenia
• zwrot kosztów mebli na wymiar, dostosowanych do zniekształconych powierzchni,
• refinansowanie dodatkowych zabezpieczeń zastosowanych przy budowie (np. specjalne fundamenty, dylatacje, wzmocnienia),
• odszkodowanie za spadek wartości nieruchomości,
• rekompensatę za czasową niemożność korzystania z budynku (np. podczas remontu).

W praktyce oznacza to możliwość uzyskania kilkunastu, kilkudziesięciu, a w niektórych przypadkach nawet kilkuset tysięcy złotych. Wszystko zależy od rodzaju i skali szkód oraz udokumentowania związku z ruchem zakładu górniczego. Warto również wiedzieć, że można domagać się nie tylko odszkodowania pieniężnego, ale również przywrócenia przez kopalnię stanu poprzedniego – czyli wykonania odpowiednich prac naprawczych.

Dochodzenie roszczeń – jak wygląda wsparcie prawne?

Nie każda szkoda górnicza jest od razu oczywista, a jeszcze rzadziej prosta do udowodnienia. Czasem wystarczy kilka pęknięć i przechył podłogi, by właściciel miał wątpliwości, czy to już coś poważnego. W innych przypadkach widać gołym okiem, że problem jest poważny – ale pojawiają się pytania: „Co dalej?”, „Czy muszę wszystko załatwiać sam?”, „Jak rozmawiać z kopalnią?”. W takich sytuacjach pomoc prawnika może znacząco ułatwić cały proces. Profesjonalna obsługa zaczyna się od weryfikacji, czy szkoda kwalifikuje się do zgłoszenia. Czasem potrzeba map eksploatacji, czasem dokumentacji budowlanej albo zdjęć. Kancelaria pomaga zebrać te materiały, ocenić, co jest kluczowe i jak to przedstawić w zgłoszeniu. W dalszej kolejności prawnik kontaktuje się z kopalnią – sporządza odpowiednie pisma, nadzoruje procedurę oględzin, reaguje na decyzje zakładu górniczego. W razie potrzeby prowadzi negocjacje dotyczące ugody lub przygotowuje sprawę do postępowania sądowego i reprezentuje poszkodowanego przed sądem. To ważne wsparcie zwłaszcza wtedy, gdy:

• szkoda jest nietypowa lub trudna do udowodnienia,
• kopalnia odmawia odpowiedzialności,
• w grę wchodzi większa kwota lub skomplikowany zakres napraw.

Dzięki wsparciu specjalisty właściciel nie musi samodzielnie analizować przepisów czy procedur – może skupić się na tym, by skutecznie zadbać o swoją nieruchomość.

Podsumowanie

Szkody górnicze w Jastrzębiu-Zdroju i okolicznych miejscowościach to realny problem, który dotyka wielu właścicieli domów i gruntów – nie tylko tych, którzy mieszkają tu od lat, ale także osób planujących nowe inwestycje. Przechylenia, pęknięcia, zalania czy konieczność dodatkowych zabezpieczeń konstrukcyjnych to częste skutki wieloletniej eksploatacji. Warto pamiętać, że prawo daje możliwość dochodzenia odszkodowania – również w przypadkach szkód trudnych do oceny lub ujawniających się stopniowo. Dobrze udokumentowane zgłoszenie, znajomość procedury i – w razie potrzeby – profesjonalne wsparcie mogą zdecydować o tym, czy właściciel otrzyma należne środki na naprawę szkód lub zwrot poniesionych kosztów. Artykuł, który Państwo przeczytali, jest sponsorowany przez Krajewska i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. k. z siedzibą w Katowicach. Jednocześnie informujemy, że niniejszy materiał stanowi informowanie o wykonywaniu zawodu radcy prawnego w rozumieniu art. 31 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego oraz informację handlową w rozumieniu § 23 ust. 2 Kodeksu Etyki Adwokackiej.